Boyun Fıtığı ve Tedavisi

İnsanların üçte biri hayatlarının bir döneminde boyun bölgesinde ağrı şikayeti ile karşılaşmaktadır. Toplumda boyun ağrısı görülme sıklığı kadınlarda %12, erkeklerde %9 olup her 9-10 kişiden birinin boynu ağrımaktadır. Boyun ağrısı yapan nedenlerden biri de boyun fıtığıdır. Boyun fıtığı toplumda giderek artan bir şekilde gözlenmekte olup daha çok ağır yük kaldıranlarda ve uzun süren sabit pozisyonda aşağı bakarak çalışanlarda (bilgisayar kullanımı, montaj bandında çalışmak gibi) görülür. Gençlerin bilgisayar kullanımı artışı nedeni ile artık 20’li yaşlarda bile bu hastalık olabilmektedir.

Boyun fıtığı, boyun omurları arasındaki disklerin çekirdeğinin, çevresini saran anulus fibrosus zarından dışarı çıkmasıdır. Daha çok boynun 4-5-6-7 omurları arasındaki disklerde olur. Tek başına olabileceği gibi, kireçlenme-dejenerasyon-düzleşme gibi diğer boyun problemleri ile birlikte de olabilir.

Boyun fıtığı belirtileri : Boyun ve/veya kollarda ağrı, ellerde uyuşma, baş dönmesi, kulak çınlaması, gözlerde sinek uçuşması, bulantı, çarpıntı, boğazında sıkılma hissi, kronik yorgunluk, hafızada zorlanma ve hatırlama güçlüğü, gürültüye tahammülsüzlük gibi belirtilerin bir veya birkaçı var ise teşhiste boyun fıtığı akla getirmektedir. İleri vakalarda ellerde-kollarda güç azalması ve hatta güç kaybı oluşabilir.

Teşhiste, hastanın dikkatli bir muayenesi ve MR tetkiki sonrası sonuç kesinleşir. Tedavisinde öncelikle 7-10 gün ağrı kesici, ödem-inflamasyon giderici ve kas gevşetici ilaçlar ile boyun bölgesinin istirahati verilir. Bu istirahat, bazen gün içinde birkaç kez ortopedik yastıkla 10 dakikalık istirahatler yada birkaç gün boyunluk kullanımı şeklinde olabilir. Ancak 3 günden daha uzun süre boyunluk kullanımı, boyun kaslarında zayıflamaya yol açabileceğinden genellikle birkaç gün ile sınırlı tutulur. Bu ilk tedavi ile hasta rahatlamıyorsa fizik tedavi gereklidir. Fizik tedavide Maniplasyon (Manuel Terapi) veya aletli fizik tedavi uygulanabilir. Aletli fizik tedaviler genellikle 10-20 seans sürer. Maniplasyon (Manuel Terapi) ise hastalığın şiddetine göre hafif vakalarda 2-4, orta ise 5-7, ileri olgularda 8-10 seans sürmektedir.

Maniplasyon tedavisinde, ellerle boyun bölgesine birtakım bastırma-germe-döndürme manevraları uygulanır.Elle tedavi sırasında herhangi bir ilaç kullanımına da genellikle ihtiyaç duyulmamaktadır. Ayrıca bazı hastalarda yüksek tansiyon, kalp-akciğer veya şeker hastalığının da birlikte olabilmesi, bazı aletli fizik tedavilerin uygulanmasını engelleyebilir iken, maniplasyonda genellikle bu hastalıkların bir engel oluşturmaması da önemli diğer bir avantajdır. Maniplasyon (elle tedavi)’nin masaj ile ilgisi yoktur. Klasik tıp tedavisi olup, alternatif tıp değildir. Ancak dünyada çok yaygın olmasına karşın, Türkiye’de sadece 4-5 uzman doktor tarafından bilinip uygulandığı için fazla bilinmemektedir.

Boyun fıtığı hastalarının %98'i ameliyatsız yöntemlerle iyileşmektedir. Sadece %1-2 hastada ameliyat gerekmektedir. Boyun fıtıklarında ameliyat, ancak kollar veya ellerde ilerleyen güç kaybı olduğunda yada konservatif (ameliyatsız) tedavilere cevap vermeyip ilerleyen olgularda düşünülür.

Tedaviden sonra, koruyucu olarak hastalara boyun egzersizleri verilip, boyun-omuz-sırt kasları güçlendirilir. Günlük yaşamda, mesleki aktivitelerinde nelere dikkat etmesi gerektiği anlatılıp öğretilir.